Antropometri, insan vücudunun ölçüleriyle ilgilenen ve bu ölçüleri kullanarak insan-nesne etkileşimini optimize etmeyi amaçlayan bir bilim dalıdır. İnsanların fiziksel varyasyonlarını anlamak, paleoantropolojide ve fiziksel özellikleri ırksal ve psikolojik özelliklerle ilişkilendirmek gibi amaçlarla kullanılmıştır. Geleneksel antropometri, şerit metreler, kaliperler gibi araçlarla manuel olarak ölçüm yapmayı içerirken, dijital antropometri üç boyutlu tarayıcılar ve görüntü işleme yazılımları gibi teknolojilerden yararlanır.
Geleneksel antropometri, uzun yıllardır kullanılan ve insan vücudu ölçülerini elde etmek için basit araçlar kullanan bir yöntemdir. Bu yöntemde, vücudun belirli noktaları arasında mesafeler ölçülerek boy, ağırlık, kol uzunluğu gibi veriler elde edilir. Bu veriler, mobilya, giysi, araç gibi ürünlerin tasarımında ve işyeri düzenlemelerinde ergonomik açıdan uygunluğu sağlamak için kullanılır. Örneğin, bir duvardaki elektrik anahtarının yerden yüksekliği veya bir masanın çekmecesinin konumu gibi günlük nesnelerin tasarımında antropometri ölçümlerinden faydalanılmaktadır. Askeri ürünlerin tasarımında da antropometri önemli bir rol oynar; askerlerin kullanacağı bot, yelek, kıyafet ve silah kılıfları bu ölçümler dikkate alınarak tasarlanır.
Dijital antropometri (DA) vücut kompozisyonunun daha hızlı değerlendirilmesi ve postür analizi için geliştirilmiş, ucuz optik görüntüleme cihazlarının yaygınlaşması ile birlikte son 25-30 yıldır kullanılmaktadır. İlk dijital antropometri cihazları tekstil alanında kullanılsa da günümüzde vücut kompozisyonunun ölçümü ve postür değerlendirmesi için klinik kullanım veya evde kişisel kullanım için pratik üç boyutlu (3D) görüntüleme cihazları mevcuttur.
Dijital Antropometrinin Avantajları:
Dijital Antropometrinin Dezavantajları:
Yapay zeka (YZ), dijital antropometri alanında devrim yaratma potansiyeline sahiptir. YZ algoritmaları, büyük veri setlerini analiz ederek insan vücudu ölçüleri arasındaki karmaşık ilişkileri ortaya çıkarabilir ve kişiselleştirilmiş ürünler tasarlamak için kullanılabilir. YZ destekli dijital antropometri, sağlık, spor, moda gibi birçok alanda uygulama alanı bulmaktadır.
YZ, hastalık riskini değerlendirmek ve kişiselleştirilmiş tedavi planları oluşturmak için kullanılabilir. Örneğin, AI algoritmaları, bir kişinin vücut ölçüleri, genetik bilgileri ve yaşam tarzı gibi faktörleri analiz ederek diyabet veya kalp hastalığı riskini tahmin edebilir.
YZ, beslenme planları oluşturmak ve hastaların diyetlerini takip etmelerine yardımcı olmak için kullanılabilir. Örneğin, YZ destekli mobil uygulamalar, kullanıcıların yedikleri yiyeceklerin fotoğraflarını analiz ederek kalori ve besin değerlerini hesaplayabilir ve kişiselleştirilmiş diyet önerileri sunabilir.
YZ, hastalıkların erken teşhisini ve tedavisini desteklemek için kullanılabilir. Örneğin, YZ destekli görüntü işleme sistemleri, tıbbi görüntülerdeki anormallikleri tespit ederek doktorlara yardımcı olabilir.
YZ, uzaktan hasta takibi ve sağlık hizmetlerine erişimi iyileştirmek için kullanılabilir. Örneğin, giyilebilir cihazlar ve YZ destekli uygulamalar, hastaların sağlık verilerini izleyebilir ve doktorlara gerçek zamanlı bilgi sağlayabilir.
YZ, sporcuların performansını artırmak, sakatlanmaları önlemek ve antrenman programlarını kişiselleştirmek için kullanılabilir. Örneğin, YZ destekli giyilebilir cihazlar, sporcuların hareketlerini, kalp atış hızlarını ve diğer fizyolojik verilerini izleyerek performanslarını analiz edebilir ve antrenörlere geri bildirim sağlayabilir.
YZ, sporcuların beslenme ihtiyaçlarını analiz ederek kişiselleştirilmiş beslenme planları oluşturmak için kullanılabilir.
YZ, bireylerin vücut ölçülerine göre mükemmel uyum sağlayan giysiler tasarlamak için kullanılabilir. Örneğin, Nike gibi şirketler, AI ve vücut taramalarını kullanarak kişiye özel ayakkabılar üretmektedir.
YZ, müşterilerin giysileri sanal olarak denemelerine olanak tanıyan sanal prova odaları oluşturmak için kullanılabilir. Bu, online alışveriş deneyimini iyileştirerek iade oranlarını azaltabilir ve müşteri memnuniyetini artırabilir.
YZ, işyerlerini ve ürünleri daha ergonomik hale getirerek çalışanların konforunu ve verimliliğini artırmak için kullanılabilir. Örneğin, YZ, çalışanların vücut ölçülerine ve çalışma alışkanlıklarına göre özelleştirilmiş iş istasyonları tasarlamak için kullanılabilir.
YZ, işyerlerindeki riskleri değerlendirerek iş kazalarını önlemek için kullanılabilir. Örneğin, YZ destekli sistemler, çalışanların hareketlerini izleyerek tehlikeli durumları tespit edebilir ve uyarılar verebilir.
Dijital antropometri ve YZ’nin geleceği oldukça parlaktır. Bu teknolojilerin gelişmesiyle birlikte, daha kişiselleştirilmiş ürünler ve hizmetler sunmak mümkün olacaktır. YZ destekli dijital antropometri, sağlık hizmetlerinde hastalıkların erken teşhis ve tedavisinde, sporda performansın artırılmasında ve ergonomide işyeri güvenliğinin sağlanmasında önemli rol oynayacaktır.
Ayrıca, metavers gibi yeni teknolojilerin gelişmesiyle birlikte, dijital antropometri ve YZ’nin sanal dünyalarda da kullanımı artacaktır. Bu sayede, kullanıcılar avatarlarını kendi vücut ölçülerine göre oluşturabilecek ve sanal ortamlarda daha gerçekçi deneyimler yaşayabilecektir. Örneğin, kullanıcılar sanal mağazalarda kendi vücut ölçülerine göre kıyafetleri deneyebilir veya sanal spor salonlarında kişiselleştirilmiş egzersiz programlarına katılabilirler.
Kaynaklar
1. Anthropometry, erişim tarihi Şubat 17, 2025, https://en.wikipedia.org/wiki/Anthropometry
2. Mimari tasarımda antropometri - TOKİ Haber, erişim tarihi Şubat 17, 2025,
https://www.tokihaber.com.tr/dosya-haber/mimari-tasarimda-antropometri/
3. Çalışma yeri düzenlemede Ergonomi, erişim tarihi Şubat 17, 2025,
https://panel.kku.edu.tr/Content/enformatik/%C4%B0SG/ergonomi_antropometri_2019.pdf
4. Mobilya Sektörünün Bilmesi Gereken Bilim Dalı : Antropometri - ORSİAD, erişim tarihi Şubat
17, 2025, https://orsiad.com.tr/mobilya-sektorunun-bilmesi-gereken-bilim-dali-antropometri.html
5. Antropometri nedir - Online İSG Eğitimi, erişim tarihi Şubat 17, 2025,
https://onlineisgegitimi.com/isg/antropometri/
6. Antropometri Nedir, Çeşitleri Nelerdir? Antropometri Nerelerde Kullanılır? - En Son Haberler,
erişim tarihi Şubat 17, 2025,
https://www.milliyet.com.tr/egitim/antropometri-nedir-cesitleri-nelerdir-antropometri-nerelerde-kul
lanilir-6444332
7. Antropometri - Vikipedi, erişim tarihi Şubat 17, 2025, https://tr.wikipedia.org/wiki/Antropometri
8. ARALIK 2024 - Gece Kitaplığı, erişim tarihi Şubat 17, 2025,
https://www.gecekitapligi.com/Webkontrol/uploads/Fck/FizikiAntro___
v1.pdf
9. Antropometrik Çalışma Yeri Düzenleme - Batı Marmara OSGB Hizmetleri, erişim tarihi Şubat 17, 2025, https://batimarmara.com.tr/antropometrik-calisma-yeri-duzenleme/
10. Tarama'da Yapay Zeka: Dijital Dönüşümde Oyun Değiştirici - Alohi Blog, erişim tarihi Şubat 17, 2025, https://www.alohi.com/tr/blog/ai-in-scanning-a-game-changer-in-digital-transformation
ar24VE____
11. ERGONOMİK RİSK DEĞERLENDİRMESİ İÇİN DİJİTAL İNSAN MODELLERİN KULLANIMI,
erişim tarihi Şubat 17, 2025,
https://iksadyayinevi.com/wp-content/uploads/2022/01/ERGONOMIK-RISK-DEGERLENDIRMESI-ICIN-DIJITAL-INSAN-MODELLERIN-KULLANIMI.pdf
12. Beslenme ve Diyetetik Uygulamalarında Yapay Zeka Artificial Intelligence in Nutrition and
Dietetics Applications, erişim tarihi Şubat 17, 2025, https://beslenmevediyetdergisi.org/index.php/bdd/article/download/1730/1266/8350
13. (PDF) SAĞLIK & BİLİM 2023: YAPAY ZEKA VE BESLENME - ResearchGate, erişim tarihi Şubat 17, 2025,
https://www.researchgate.net/publication/3777 2199 SAGLIK BILIM 2023 YAPAY ZEKA _ _ BESLENME _
14. Sporun Yeni Yıldızı: Yapay Zeka, erişim tarihi Şubat 17, 2025, https://www.ozguryayinlari.com/site/catalog/download/223/1027/2420 15. 3D 3d vücut taramaları – Neuvition | katı hal lidar, lidar sensörü tedarikçileri, lidar teknolojisi,
lidar sensörü, erişim tarihi Şubat 17, 2025,
https://www.neuvition.com/tr/neuvition-3d-body-scans/
16. Geleceği Şekillendiren Dijital Yolculuk: Yapay Zeka ve İş Dünyasındaki Dönüşüm, erişim
tarihi Şubat 17, 2025,
15.https://www.grupasteknoloji.com.tr/yayinlar/gelecegi-sekillendiren-dijital-yolculuk-yapay-zeka-ve-
is-dunyasindaki-donusum
EN 
TR 